12, ఫిబ్రవరి 2015, గురువారం

గమక, గానకళ

గాన పద్ధతి - :- హరి కథలు, బుర్రకథలు విన్నారా? కథకులు, పౌరాణికులు రాగయుక్తంగా కథలను చెప్పి, పాఠకులను రంజిస్తారు. ఇటువంటిదే గాన కళా పద్ధతి. 
ఐతే హరికథకులు, బుర్రకథ చెప్పే వాళ్ళు పాటల బాణీ మార్గం కాక, 
విభిన్నమైన సంగీత, రాగ, గమకాదులను, బాణీలను ఎన్నుకున్నారు గాన కళా పద్ధతి అనుసరణ కర్తలు. 
౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦

గాన కళా పద్ధతి అంటే ఏమిటి? కొన్ని వివరములను గమనిద్దాము.
వేదము, పన్నములు - చదివేటందుకు - ఒక పద్ధతి కలదు. వేదపన్నాలను ప్రత్యేక స్వరముతో పాడుతారు. ఉదాత్త, అనుదాత్త, గమకం - వంటివి స్వరోచ్ఛారణలు కీలకపాత్రను నిర్వహిస్తున్నవి. 
చిన్న ఉచ్ఛారణకు కూడా ఎంతో ప్రాధాన్యత ఉన్నది.  
స్వరభేదం ఇసుమంత  ఉన్నా, భావవిపర్యాసం సంభవిస్తుంది.
ఈ స్వర అనుసరణలను - గురుకులములందు - ఉపాధ్యాయులు పట్టుదలతో బోధిస్తారు:
విద్యార్ధులు దీక్షతో అభ్యసిస్తారు. క్రమంగా మన సాంప్రదాయసంగీతమునకు పునాదులు ఏర్పడినవి. 
గమక - దీనిని "కావ్య వచన" అని కూడా పిలుస్తున్నారు. 
ఒక వ్యక్తి - పద్యాలను ఉచ్ఛ స్వరంతో పాడుతుంటాడు. కథలోని భావోద్వేగాలను
ప్రతిఫలిస్తుంటాయి ఈ రాగములు.
నేటి సినిమాలలో - బ్యాక్ గ్రౌండు మ్యూజిక్ ను బోలినవన్న మాట. 
నేపథ్య సంగీతానికి ఉన్న ప్రాధాన్యతను గుర్తించిన కళాకారులు
(Gamaka / kAwyawachana artists. ). గమక బాణీ గాయకుని  "గమకి" అని పిలుస్తున్నారు.
గమకి పద్యాలాపన వెనుక, కథకుడు కథను వివరిస్తూ, ఆ భవాల ఉత్తేజాన్ని ప్రేక్షకులో నింపగలుగుట - ఇందలి విభిన్నశైలి. 
మన ఆంధ్రదేశాన బుర్రకథను- ఇంచుమించు - ఈ విధానాన్ని ఎంచుకున్నారు. 
కర్ణాటకదేశాన 'పల్లెపదముల రాగమట్టులకు', సాంప్రదాయక కర్ణాటకసంగీతమునకు -
చిత్రీకరణ ఈ గమక కళా సంపద, అని చెప్పవచ్చును.   
కావ్య వచన రీతి, సాహిత్యములోని క్లిష్ట పద. తాత్పర్య, 
భావాలను, సభికులకు సులభంగా అర్ధమయేలాగా చేస్తుంది. 
అధికశాతం - ప్రాచీనకన్నడ కావ్యాలనుండి కథలను తీసుకుంటారు. 
జైమినీ భారతము, హరిశ్చంద్ర, కర్ణాటక భారత కథా మంజరి, దేవీ భాగవతము, 
సిద్ధరామేశ్వర చరిత్ర, అజిత పురాణము, తొరవె రామాయణము ఇత్యాది సాహిత్య గాధలు, ఉపకథలు
గమక కళను పరిపుష్ఠం చేస్తున్నవి. 
వ్యాఖ్యానాలు, పద్యాలు, నవ్య సంగీత బాణీలు,
ట్యూనులు కలబోసిన గమక కళ - కర్ణాటక విద్యా వారసత్వ అమూల్య నిధి.
సంస్కృత ఉపయోగ భాష, గమక కళలకు పట్టు కొమ్మలైన మత్తూరు, హొసపల్లెలు ఆదర్శ సీమలు. 

౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦

హొసహల్లి గ్రామము "గమక కళ" కు ఆటపట్టు. 
కర్ణాటక రాష్ట్రంలో కథన ప్రక్రియ, గానం చేస్తూ చెబుతారు. 
మత్తూరు, హొసహల్లి లలో 5 వేలకు పై చిలుకు ప్రజలు నివాసం ఉంటున్నారు. 
అక్కడ నివాసం ఉంటున్న అందరూ సంస్కృతభాషను అధ్యయనం చేసారు. 
౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦

] మత్తూర్:- (/ మాధుర్/ మత్తూరు):, హొసహల్లి - తుంగానదీ తీరమున ఉన్న జంటఊళ్ళు. 
హైదరాబాదు, సికింద్రాబాదుల వలె, ఇవి ట్విన్ గ్రామాలు అన్న మాట. 
మత్తూరు మన దేశీయవార్తా పరిశీలకుల దృష్టిని ఆకర్షిస్తూంటుంది. 
అందుకు కొన్ని విశేష కారణాలు ఉన్నవి. 
మత్తూర్ శివమొగ్గ పట్టణానికి దగ్గర ఉంది.  
ప్రజలు నిత్య దైనందినభాషగా గీర్వాణభాషను వాడుట - ఇక్కడ పరిపాటి,  ప్రత్యేకత. 
హొసహల్లి గ్రామము "గమక కళ" కు ఆటపట్టు. 
హొసహల్లి - 'కొత్త పల్లె' / NEW VILLAGE {ಹೊಸ,  होस } అని అర్ధం.
ఇవి ప్రశాంతతకు నెలవులు ఐన మారుమూల పల్లెలు. 
హొసకన్నడ మొదలైన పేర్లు ఈ భావాన్ని కలిగి ఉన్నవి.
మత్తూరు, హొసహల్లి - ఈ రెండు పల్లెటూళ్ళు / 4 కె ఎమ్ దూరాన ఉన్నవి.  

౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦

 colourful birds, playing two boys 















   #] hari kathalu, burrakathalu winnaaraa? kathakulu, pauraaNikulu raagayuktamgaa kathalanu cheppi, paaThakulanu ramjistaaru. 
] chCA చ్ఛా paripaaTi  
gamaka - diinini "kaawya wachana" ani kuuDA pilustunnaaru. 
oka wyakti - padyaalanu uchCa swaramtO paaDutumTADu. kathalOni bhaawOdwEgaalanu
pratiphalistumTAyi ii raagamulu.
nETi sinimaalalO - byaak graumDu myuujik nu bOlinawanna maaTa. 
nEpathya samgiitaaniki unna praadhaanyatanu gurtimchina kaLAkArulu
(#Gamaka / kAwyawachana artists#. ). gamaka baaNI gaayakuni  "gamaki" ani pilustunnaaru.
gamaki padyaalaapana wenuka, kathakuDu kathanu wiwaristuu, aa bhawaala uttEjaanni prEkshakulO nimpagaluguTa - imdali wibhinnaSaili. mana aamdhradESAna burrakathanu- imchumimchu - ii widhaanaanni emchukunnaaru. 
karNATakadESAna pallepadamula raagamaTTulaku, saampradaayaka karNATakasamgiitamunaku chitriikaraNa ii gamaka kaLA sampada, ani cheppawachchunu. \\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\   ''''''''''''''''''''''''''''''''''
] mattuur:- (/ maadhur/ mattuuru):, hosahalli - jamTa uuLLu.  haidaraabaadu, sikimdraabaadu la wale, iwi Twin graamaalu anna maaTa. mattuuru mana dESIyawaartaa pariSIlakula dRshTini aakarshistuumTumdi. amduku  konni wiSEsha kaaraNAlu unnawi. mattuur Siwamogga paTTaNaaniki daggara umdi. 

] హొసహల్లి - 'kotta palle ' {  ಹೊಸ ' ' होस ' } ani ardham. hosa kannaDa modalaina pErlu ii bhaawaanni kaligi unnawi.  

] iwi praSAmtataku nelawulu aina maarumuula pallelu. prajalu nitya dainamdina bhaashagaa giirwaaNa BAshanu waaDuTa - ikkaDi pratyEkata. mattuuru, హొసహల్లి - ii remDu palleTULLu / 4 ke emm duuraana unnawi. wEdamu, pannamulu - chadiwETamduku - oka paddhati kaladu. wEdapannaalanu pratyEka swaramutO paaDutaaru. udaatta, anudaatta, gamakam - wamTiwi swarOCchAraNalu kiilakapaatranu nirwahistunnawi. 
chinna uCchAraNaku kuuDA emtO prAdhAnyata unnadi.  swarabhEdam isumata  unnaa, bhaawa wiparyaasam sambhawistumdi.ii swara anusaraNalanu - gurukulamulalmdu - upaadhyaayulu paTTudalatO bOdhistaaru:  
widyaardhulu diikshatO abhyasistaaru. kramamgaa mana saampradaaya samgiitamunaku punaadulu ErpaDinawi. 
హొసహల్లి graamamu "gamaka kaLa" ku ATapaTTu. karNATaka raashTram  lO kathana prakriya, gaanam chEstU chebutaaru. mattuuru, హొసహల్లి lalO 5 wElaku pai chiluku prajalu niwaasam umTunnAru. nnamdaruu samskRtabhaashanu adhyayanam chEsAru.
kaawya wachana riiti, saahityamulOni klishTa pada. taatparya, 
bhaawaalanu, sabhikulaku sulabhamgaa ardhamayElaagaa chEstumdi. 
adhikaSAtam - praachiinakannaDa kaawyaalanumDi kathalanu tiisukumTAru. 
jaiminii bhaaratamu, hariSchamdra, karNATaka bhaarata kathaa mamjari, dEwI BAgawatamu, 
siddharaamESwara charitra, ajita puraaNamu, torawe raamaayaNamu ityaadi saahitya gaadhalu, upakathalu
gamaka kaLanu paripushTham chEstunnawi. 
wyaakhyaanaalu, padyaalu, nawya samgiita baaNIlu,
Tyuunulu kalabOsina gamaka kaLa - karNATaka widyaa waarasatwa amuulya nidhi.
samskRta upayOga bhaasha, gamaka kaLalaku paTTu kommalaina mattuuru, hosapallelu aadarSa siimalu.  

ఆధార పదాలు:-  Mattur and Hosahalli, Gamaka art,  
౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦   
   
కోణమానిని తెలుగు ప్రపంచం
Pageview chart 56258 pageviews - 1007 posts, last published on Feb 11, 2015 - 6 followers

అఖిలవనిత
Pageview chart 29941 pageviews - 768 posts, last published on Feb 11, 2015

౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦  - ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ ౧౦ 

కామెంట్‌లు లేవు:

ఉభయకుశలోపరి - ఉగాది శుభఘడియలు

"అది ఒక చల్లని రాత్రి....." పాటను హమ్ చేస్తూ, సినిమాలోని హీరోయిన్ మాధవి అందచందాల నగుమోమును తలుచుకుంటూ ఆ ఊహలతో మైమరచిపోతూ ఇల్లు ...